بررسی رابطه عواطف و وجدان با قضاوت اخلاقی

هدف پژوهش حاضر تشخیص تفاوت وجدان، عاطفه مثبت، عاطفه منفی در سطوح قضاوت اخلاقی و بررسی اثر همزمان وجدان و عواطف (مثبت و منفی) در سطوح مختلف قضاوت اخلاقی است. جامع? آماری این پژوهش شامل کلی? دانشجویان دختر و پسر مقطع کارشناسی دانشگاه خوارزمی در سال تحصیلی 91-92 بود که 160 دانشجو شامل 57 (6/35) پسر و 98 (3/61) دختر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها ازآزمون تحول اخلاقی «ما» (1981) برای اندازه گیری قضاوت اخلاقی، پرسشنام? پنج عاملی گردون (فراهانی، 1388) برای اندازه گیری وجدان و از مقیاس تجربه مثبت ومنفی (دینر و همکاران، ????) برای اندازه گیری عواطف مثبت ومنفی استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار spss 21.00مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین برای تحلیل داده ها از تحلیل تشخیصی استفاده شد. نتایج نشان داد که: وجدان در سطوح مختلف قضاوت اخلاقی تمایز ایجاد نمی کند؛ ابتدا عاطفه منفی و سپس عاطفه مثبت بین سطوح قضاوت اخلاقی تمایز ایجاد می کند؛ در رابطه همزمان وجدان و عواطف (مثبت و منفی) در پیش بینی سطوح قضاوت اخلاقی، عاطفه منفی بیشترین نقش را دارد و عاطفه مثبت و وجدان توان تشخیص خود را از دست می دهند. یافته های فوق بر اساس دیدگاه های صفت، نظریه کلبرگ درباره ویژگی هر یک از سطوح قضاوت اخلاقی و نقش عواطف در پیش بینی رفتار قضاوتی بحث شده است. کلمات کلیدی: وجدان، عاطفه مثبت، عاطفه منفی، قضاوت اخلاقی.